Yararı Kalmayan ya da Azalan İrtifak Haklarının Sona Ermesi

Bu çalışma, yararı kalmayan ya da azalan irtifak haklarının sona ermesini düzenleyen MK m. 785 hükmünün incelenmesini konu almaktadır. Taşınmaz lehine irtifak hakları kapsamında düzenlenmiş, ama kişisel irtifak haklarına da uygulanan bu hüküm, irtifak haklarının sona erme rejiminde kilit bir rol oynamaktadır. Mülkiyet kavramı ve bu kavram karşısında irtifak haklarının yerinin değerlendirildiği ilk bölümde, hükmün düzenlenme amacı incelenmiş ve MK m. 785'in mülkiyet hakkının korunması amacına hizmet ettiği sonucuna varılmıştır. İkinci bölüm, MK m. 785'in uygulanma şartlarına ayrılmıştır. Bu kapsamda, hükmün uygulanması bakımından ön şart olan yarar kavramı irdelenmiş; irtifak hakkının arz ettiği yararın kalmaması ve azalması kavramları, özel uygulama alanları ve benzer kavramlarla farkları da ortaya koyularak somutlaştırılmıştır. Üçüncü ve son bölümde ise, hakimin vereceği kararın hukuki niteliği ve etkisi değerlendirilmiştir. MK m. 785/f. II çerçevesinde ödenmesi gereken bedel ile ilgili özellikler vurgulandıktan sonra, terkinin gerçekleştirilmesi ile irtifak ilişkisinin tasfiyesinin ne şekilde yapılması gerektiği açıklanmıştır.