Türk-İngiliz İstihbarat Savaşları 1914-1918 Ortadoğu’yu Nasıl Kaybettik?

Orta Doğu’daki Türk egemenliğinin tasfiyesini başlatan gelişme; İngiliz politikalarınınetkisine kapılan Haşimi ailesinden Mekke Şerifi Hüseyin’e bir Arap imparatorluğu vaatedilmesiydi. Hüseyin’e bağlı kabilelerin 10 Haziran 1916’da Mekke’deki Osmanlıgarnizonuna saldırısı ile Arap İsyanı başlamış oldu. İsyanın devamında sıcak çatışmalarınyanı sıra Türkler ve İngilizler arasında büyük bir istihbarat savaşı da yaşandı. 1914-1918yılları arasında Orta Doğu’da Türkler ve İngilizler arasında yaşanan bu mücadele her şeydenönce tarihin ilk modern istihbarat savaşıdır. Bu savaştan günümüze Türk Milleti’nin yaptığıya da yapamadığıyla ilgili olarak ders alınacak pek çok önemli husus vardır. Orta Doğu’dakibugünkü kaosun arkasında Lawrence kadar sorumlu olan Osmanlı subayı Üsteğmen El-Faruki’nin kim olduğunu, İngiliz ajanı Gertrude Bell’in Irak'ta neler yaptığını, İngilizlerinOrta Doğu’da nasıl bir istihbarat teşkilatı kurduklarını, Arap İsyanı’nı nasıl kurguladıklarını,Lawrence, Bell, El-Faruki, Mekke Şerifi Hüseyin ve bilmediğimiz diğerlerinin bu kurgununnasıl bir parçası olduklarını, Arap İsyanı’nda nasıl tuzağa düşüldüğünü ve İngilizlerin OrtaDoğu'daki geçmişten günümüze uzanan asıl hedefleri- nin neler olduğunu bilmeden veanlamadan Orta Doğu'yu nasıl kaybettiğimizi çözemeyiz.Bu çalışmanın temel amacı, 1914-1918 tarihleri arasında yaşanan Osmanlı - İngilizistihbarat savaşlarına odaklanarak, Orta Doğu’yu bugüne getiren 100 yıl önceki durumuaçıklığa kavuşturmaktır. Bunu yaparken de gerek İngiliz gerekse Osmanlı istihbaratyapılanması ve kullanılan istihbarat yöntemlerine yer verilmiştir. Orta Doğu’da o gününkoşullarını ve yabancıların içimizdeki faaliyetleri ele alınırken, bunun yanı sıra Teşkilât-ıMahsûsanın kahramanlarının üstün gayretlerinin İngilizlerle yarışacak nitelikte olduğu dagözler önüne serilmektedir.Kitabı okurken Arap çöllerinde can veren şehitlerimizin yattıkları yerlerden sizeuzanan elleriyle, “bizi hatırlayın” dediklerini hissedecek ve ürpereceksiniz.