Tasavvufi Mektuplar

XVIII. asırda İstanbul da Eminönü civarında yaşayan İbrahim Hâs (ö. 1782) döneminin eli kalem tutan önemli Halvetî/Şa bânî sûfi müelliflerinden birisidir, İbrahim Hâs in, hemen tamamı tasavvufî-özellikle Halvetiyye- tarihî, felsefesi ve edebiyatıyla ilgili olan eserleri içinde bulunan ve şu ana kadar değerlendirilmeyen bir eseri de, Mektuplarıdır. Bu eserde müellifin beş adet tasavvuf! mektubu bulunmaktadır. Şeyhü l-Ekber i aratmayacak kadar derin bîr tasavvuf kültürüyle kaleme alman bu mektuplarda İbrahim Hâs, özellikle şu konulara temas etmektedir: Müşâhede-i dîdâr; İnsanın kendisine ve Hakk ın iline yol bulması: Yoldaki tehlikeler; Koyun sûretinde olan kurtlar; Terk-i kevneyn, terk-i meram; Terk ile pâk olmak; Deryayı müşahede; İkilik küfürdür; Menzil-i ahadiyyet, Sırr-ı Şerîat, Sırr-t Muhammed in keşfi; Rûh-ı izafî nedir; Hakîkat-i eoliyaullah, Hazret-i Muhammedi bilmek; Eşyânın zuhuru ve hakikati nedir; Tecellînin zuhuru nasıldır; İnsân-ı kâmil sırrı ne demektir; Makâm-ı cem de, makâm-ı farkta oe âlem-i âmâda olan ahadiyyet ne demektir; Maksat, âlem-i âmâdaki ahadiyyettir; Keşf-t ma nevînin zâil olması oe İstiğrak; Tıfl-ı ma necinin keşfi; Berzah makamları; Fakr-ı tâmme; Fenâ-yı şelase ve bekayı selase; Âlem-i nâsüt üe lâhût nedir; Cüz oe küllün hakikati; Kurbiyyet ne demektir; râdet ve mürid; Esmanın inşânda zuhûru; Akıl, ilâhî fehmden hâriçtir; Hudûd i Hudâ, sırları saklamayı gerektirir.