Sürekli Yaratma (Kelam Atomcuları İle Kartezyen Filozoflar Arasında Bir Karşılaştırma)

Sürekli yaratma, âlemdeki bütün mevcudâtın sadece ilk yaratmada değil, daha sonra varlığının devamını sağlamada da Tanrı’nın iradesine ve yaratıcı kudretine muhtaç olduğunu iddia eden bir yaratma görüşüdür. Bu görüşte zaman birbirinden bağımsız birimlerden oluşur ve varolanlar, bu her bir birimde var olmak için bir nedene ihtiyaç duyar. Bu görüşün hem Eş‘arî kelâm atomcularında hem de Kartezyen filozoflarda açık bir şekilde ifade edildiği görülmektedir. İki gelenek arasındaki yaratmaya dair bu görüş; onların madde, hareket, zaman ve mekân anlayışlarını karşılaştırmayı da mümkün kılmaktadır.