Puşkin Üzerine Üç Konuşma

Gogolun Palto Hikayesinden oldukça etkilenen Dostoyevski, Hepimiz onun paltosundan çıktık, diyerek Gogola verdiği önemi dile getirmiştir. Ancak Dostoyevski için Puşkinin yeri biraz daha ayrıdır. Hayatı boyunca hayranlık duyduğu, akıl hocası, manevi yol göstericisi olan Puşkinin 26 Mayıs 1880de açılışı yapılacak olan heykel törenine davet edilir; bir konuşma hazırlar. Konuşmasında Dostoyevski, Rusyanın ancak Avrupalılaşarak kurtuluşa ereceği hususundaki kemikleşmiş düşünceye, Puşkinin parlak dehasını kendisine siper ederek karşı çıkar. Dostoyevski için Rusyaya yapılacak en büyük ihanet, Avrupa ile Rusyayı uzlaştırmaya çalışırken aynı zamanda Puşkinin milliyetçiliğinden dem vuruyor.