Nutuk

-Benim Kararım- (...)Efendiler, bu kararların hiç birinde doğruluk görmedim; çünkü, bu kararların dayandığı bütün deliller ve mantıklar çürüktü, temelsizdi. Gerçekte, için de bulunduğumuz tarihte, Osmanlı Devleti'nin temelleri çökmüş, ömrü tamam olmuştu. Osmanlı memleketleri tamamıyla parçalanmıştı. Ortada bir avuç Türk'ün barındığı bir ata yurdu kalmıştı. Son sorun, bunun da paylaşılmasının sağlanmasına uğraşılmasıydı. Osmanlı Devleti, onun bağımsızlığı, pâdişah, halife, hükümet; bunlar, hiç bir anlamı kalmamış bir takım sözlerdi. Neyin ve kimin korunması için, kimden ve ne yardım isteniyordu? O hâlde, ciddî ve gerçek karar ne olabilirdi? Efendiler, bu durum karşısında bir tek karar vardı. O da millî egemenliğe dayanan, kayıtsız şartsız bağımsız, yeni bir Türk devleti kurmak! İşte, da ha İstanbul'dan çıkmadan önce düşündüğümüz ve Samsun'da Anadolu topraklarına ayak basar basmaz uygulamaya başladığımız karar, bu olmuştur.