Makine-Dil

• Kullanıcı: Sen sadece bir bilgisayarsın, çünkü Spinoza’nın kim olduğunu bilmiyorsun.• Jabberwacky: Evet, ama ben senden daha iyi bir makineyim.• Kullanıcı: Hayır. Bir makine insan kullanımı içindir. Anlamak için yaratılmamıştır.• Jabberwacky: Söylediklerimi anlamana yardımcı olmak için ne yapabilirim?Ulus Baker’in sohbet robotuJabberwacky’le diyaloğundan (1999) Makine, hem modernliğin olağanüstü güçlü bir imgelerdir; hem somut olarak, aygıt olarak, organ olarak, işleyiş olarak, bağlantı olarak, hayatın her alanına nüfuz etmiş bir varlıktır. Dil makineleri, göz makineleri, duygu makineleri, arzulama makineleri… Bunlar hem modern insan varoluşuna dair güçlü bir mecazdır; hem iletişim teknolojisinde, sinemada, bilgi üretiminde “kanlı canlı” mekanizmalardan söz ediyoruzdur. Ulus Baker’in muazzam üretiminin kimi kenarda kalmış kimi “buluntu” parçalarını bir araya getiren bu derlemenin gizli öznesi, makine mecazı ve bizzat makinelerdir. Bu vesileyle dilin ve insanın olanaklarını ve olanaksızlıklarını yeniden düşünmektir. Fakat sadece o kadar değil. Makine-Dil, gözü estetikten sinemaya, felsefeden sosyolojiye gezdiren bir çiçek dürbünü…