Kırmızı Kitap Ermeni Komitelerinin Âmal ve Harekat-I İhtilaliyyesi (Îlan-I Meşrûtiyetten Evvel ve Sonra)

Ermeni Komitelerinin Âmâl ve Harekât-ı İhtilâliyyesi, Türk Devleti’nin Ermeni meselesine dair resmî görüşünü ortaya koymakta ve Ermeni komitelerinin Meşrutiyet öncesi ve sonrası örgütlenmeleriyle işledikleri mezâlimi belgelere dayanarak ifade etmektedir. Resmî yazışmalarda eserden Kırmızı Kitap adıyla bahsedilmektedir. Toplanan belgeler Hâriciye Nezâreti’nce kitaplaştırılmış fakat öncesinde Ordu’nun onayına başvurulmuştur. Kitabın ilk baskısı 1916’da, ikincisi ise 1917’de yapılmış ve aynı yıl Fransızca’ya çevrilerek İstanbul’da yayınlanmıştır. Biz de bu çeviriyi, ikinci baskıyı esas alarak yaptık. Akabinde gözden geçirme aşamasında, özellikle Ermenice yer ve şahıs isimlerinin okunmasında daha önce yapılmış iki çeviriyle karşılaştırma yoluna gittik. Hükûmeti tehcir kararını almaya mecbur bırakan süreç ile tehcir öncesi ve sırasında komitecilerin faaliyetleri, eserin ana iskeletini oluşturmaktadır.