Gerici Düşünce Üzerine Deneme: Joseph de Maistre Vakası

Joseph de Maistre, ekseriya, Aydınlanma çağında karşı-devrimciler sıralanırken anılıp geçilen bir isim, bir referans olarak kalmıştır. Isaiah Berlin’e göre proto-faşizmin temellerini atmış, irrasyonelin hüküm sürdüğü bambaşka bir moderniteyi telaffuz etmiştir. Anti-modernlerin en ateşlisidir, der Antoine Compagnon. Cioran, Maistre’yi 20. yüzyılın ideoloji tartışmalarını kevgire çevirmek için okur: filozofun siyasetle angajmanı için bir sınır vaka olarak Savoylunun düşünce sistemini inceler, devrimci mekaniğin yapısökümünü yapar ve gericiliğin cevabını açar. Cioran, Maistre’yi fazlasıyla ciddiye alıyor, çünkü düşüncesinin yaşadığını kendi yaşamından biliyor. 1957’de liberal demokrasilerin en şaşaalı günlerinde yazılmış bu kitap, o gün için bir öcü hikâyesiydi, bugünse dünyayı kasıp kavuran yeni gericiliklere dair sıfır noktasından yazılmış bir arkeoloji. “Joseph de Maistre’ye muhteşem bir giriş.” Roland Barthes“Dinler paradoks yoksunluğundan ölür: bunu biliyordu, ya da hissediyordu ve Hıristiyanlığı kurtarmak için, Hıristiyanlığa biraz daha çeşni ve biraz daha dehşet zerk etmenin bir yolunu buldu… Dehası ve tarzındaki iğneliyicilikle zerafetin kaynaşması bir Eski Ahit peygamberi ve 18. yüzyıl insanı imgesini çağrıştırır.” Cioran