Ehmede Xani ve Mem u Zin; Bir Şair Düşünür ve Mutasavvıf Olarak

Ehmedê Xanî ismi kadar "Kürtlük"le, Kürt kimliği-kültürüyle, Kürt dili-düşüncesiyle özdeşleşmiş başka isimler bulmak oldukça zordur. Aradan birkaç yüzyıl geçmiş olmasına rağmen, O hâlâ güncelliğini koruyor. Ehmedê Xanî'den çok konuşulmasına, söz edilmesine rağmen O hâlâ çok az biliniyor, çok az tanınıyor. İzeddin Mustafa Resûl, Xanî'ye ilişkin hâlâ en kayda değer olarak görülen çalışmasında bu açığı gidermeye çalışıyor; Xanî döneminde Kürdistan'ın siyasal, sosyal ve ekonomik durumundan edebi hayata, Xanî'nin sosyal perspektifinden felsefe ve tasavvufla ilişkisine birçok konuyu detaylı araştırarak "Mem û Zîn"in yeni ve farklı okumaları için imkan sunuyor. Ehmedê Xanî bu toprakların hüznü ve kederidir. Yüzyıllar öncesinden yüzyıllar sonrasına yankılanan, sesi-sözü; canlı hafızası ve gelecek umududur. O, buraya mahsus, bu güneşin altında, bu iklimde, bu toprakta yetişen "Prangos Kurdica"dır. O, buranın "yerli"sidir, haysiyet ve asaletdir. Ehmedê Xanî bu toprakların kendisidir. 300. ölüm yıldönümünde rahmetle ve minnetle anıyoruz.