Arapça ve İngilizce Edilgen Yapıların Karşıtsal Çözümlemesi

Bu çalışmada dilbilimin bir kolu olan karşıtsal çözümle metoduyla Arapça veİngilizcedeki edilgen yapı formlarını incelemeye çalıştık. Dilbilim kavramınınanlatılmasıyla giriş yaptığımız çalışmamızın birinci bölümünde Arap dilindeki edilgenyapıları, ikinci bölümde İngiliz Dilindeki edilgen yapıları inceledik. Üçüncü bölümde isesöz konusu iki dilin edilgen yapıları arasındaki benzerlik ve farklılıklarını ortaya koyduk.Böylece farklı uyruklu öğrenciler tarafından öğrenilmek istenen hedef dildeki edilgençatıdaki karşılaşılması muhtemel zorlukları tespit etmeye çalıştık. Bu zorluklarıaşabilmek için birkaç çözüm önerisi sunarak hedef dil öğrenimi ve kazanımı esnasındayapılan tercümelerin ve eğitimlerin daha işlevsel, anlaşılabilir ve faydalı olacağıneticesine ulaştık.Arapça edilgen yapıların açıklanmasında temel olarak Mustafa el-Galâyînî, Câmiu’d-Durûsi’l-Arabiyye ve Soner Gündüzöz, Ömer Acar, Tahirhan Aydın ve Hacı Yılmaz’ınkaleme aldığı İlahiyat Fakülteleri İçin Arapçaya Giriş 1-2; İngilizce edilgen yapılarlailgili Randolph Quirk, Sidney Greenbaum, Geoffrey Leech ve Jan Svartvik’in telif ettiğiA Comprehensive Grammar of the English Language ve John Eastwood’un kaleme aldığıOxford Guide to English Grammar adlı kitaplardan yararlandık. Arapça ve İngilizcedekiedilgen çatıların örnek cümlelerini olabildiğince dilbilim kitapları, ders kitapları, tefsirkitapları, belâğat kitapları, edebiyat kitapları, bilim kitapları, gastronomi kitapları,gazeteler, dergiler, sosyal medya kaynakları, romanlar, hikâyeler, internet site haberleri,atlaslar, ansiklopediler, sözlükler, dil sınavları, ürün tanıtım paketleri ve katalogları,fıkralar, deyimler, atasözleri, hadisler, resmi evraklar, görsel ve işitsel tabanlı belgeseller,filimler, şarkılar, elektronik oyunlar ve klasik eserler gibi çeşitli kaynaklar üzerindenvermeye çalıştık. Kısacası yaşayan dil nerdeyse oradan örnek cümleler toparlamayagayret ettik. Bunların yanı sıra Kur’ân-ı Kerîm’in hem kendisinden hem İngilizcetercümesinden alınan cümlelerle çalışmamızda edilgen yapıların örneklendirilmesiniyaptık. Bu çalışmanın sonucunda farklı dil ailelerine mensup her iki dildeki edilgençatıların, kimi durumlarda benzer şekilde kullanıldıkları kimi durumlarda ise tamamenfarklı kullanıldıkları neticesine ulaştık.Çalışmamızın, hedef dil kazanımına, eğitimine ve tercümesine olumlu yönde faydasağlayacağını ve özellikle söz konusu her iki dilden birine vakıf olan bireyin ya daöğrencinin hedef dili daha kolay öğrenmesine yardımcı olmasını umut ederiz.