Amasyalı Akifzade Abdürrahim Efendi ve “El-Mecmû fi'l-Meşhûd ve'l-Mesmû”

Amasyalı müellif Akifzade Abdürrahim Efendi’nin kaleme aldığı el-Mecmû fi’l-meşhûd ve’l-mesmû isimli bu eser, Taşköprülüzade’nin (v. 968/1561) eş-Şakâiku’n-nu’maniyye adlı Arapça eseriyle başlatılan Osmanlı biyografi geleneğinin son ürünlerinden biridir. Akifzade Abdürrahim Efendi, kronolojik tertip gözetmediği çalışmasında h. 1000 (m. 1591-92) yılı ile eserin yazıldığı h.1221 (m. 1806-07) yılı arasındaki ilim adamlarına yer vermektedir. Eserde ele alınan isimler çoğunlukla Anadolu şehirlerinde doğup büyümüş ilim adamlarıdır. Bununla beraber Mısır, Hicaz, Mağrib, Trakya, Balkanlar ve Kafkasya gibi geniş Osmanlı coğrafyası da esere konu olmuştur. Eserde 1136 adet ilim erbabının biyografisine yer verilmiştir. Bunlardan bazıları hakkında çok kısa bilgiler nakledilmiş, bazıları genişçe ele alınmış bazıları ise sadece ismen zikredilmiştir. Müellifin zikrettiği her isme -velev ki sadece ismi verilmiş olsun- tarafımızca bir rakam verilmiştir.