Kitap Tanıtımı |
"Aydınlıklar ": XVIII. yüzyıl deyince akla gelen bu; "Aydınlıklar" deyince de, başta bilimin ve aklın egemenliği geliyor. Ne var ki, XVIII. yüzyıl, bu nitelikleriyle Avrupalıdır. Gerçekten, o yüzyıldadır ki Avrupa`da bilimsel gelişme pek büyük boyutlar kazanır; sanayi devrimi uç verir ve modern teknik çağ başlar. Düşüncenin, akla ve bilime dayanarak, eski düzene, yani feodaliteye ve onun değerlerine, başta da dine, silahlarını - amansızca - doğrulutup saldırya geçişi de, bu yüzyılda ve Avrupa`da olur.
"Aydınlıklar" Avrupa`sını arkasından çekip götüren de başta İngiltere ile Fransa`dır.
Belki yalnız Doğu`dur bunun dışında kalan.
Ne bilimsel biruyanış, ne aklın egemenliği; XVIII yüzyıl, Doğu bakımından yitirilmiş bir yüzyıldır; öyle olduğu için de, sonraki yüzyılları acılar içinde yaşayacaktır Doğu, yaşıyor da. Ama XVIII. yüzyıl "Aydınlanma"sını Avrupa yarattığı ve yaşadığı içindir ki, dünyanın başka kıtalarındaki gelişmeleri de o belirleyecektir. Bu bakımdan, XVIII. yüzyıl Avrupa`sını bilmek, ondan sonraki gelişmelerin de anahtarlarını verir bize; böylesine bir "kilit" yüzyıldır o yüzyıl Avrupa`da. Aydınlanma harketini -gecikerek de olsa- yaşayan bir toplumun insanları olarak, o yüzyıl baştan bizler için öğretici olsa gerek.
Okuyunuz göreceksiniz... |