Kitap Tanıtımı |
26 Nisan 1889-29 Nisan 1951 tarihleri arasında yaşayan Joseph Johann Ludwig Wittgenstein, İngiliz felsefesine yaptığı etkiler, mantık kuramları ve dil felsefesiyle birlikte iki özgün felsefe dizgesi oluşturmasıyla da tanınır.
Kısaca Tractatus adıyla bilinen ve filozofun neredeyse kendisiyle özdeşleşen eser, içinde, herkesin "yeni" bir bilgi bulduğu, etkili bir çalışmadır. Aslında özgün metinde 60 sayfaya sığdırılmış kısa bir metindir bu. Ancak ondalık sayı sistemiyle düzenlenen bu kısa metin, hacminden beklenmeyecek kadar kapsamlı sorunlarla uğraşır: dile olanak verenin ne olduğu, söylenebilecek olanın sınırları, dile getirilebilen ve dile getirilemeyen önermeler, ölüm ve mistisizm gibi, vb.
Tractatus, bu içeriğiyle felsefenin belirli bir dönemine son noktayı koyar; filozofun kendine göre bile, felsefe "tükenmiştir" artık. Çünkü "üzerinde konuşulamayan konusunda susulmalı"dır.
Tadımlık
4.012 Açık ki "aRb" biçiminde bir tümceyi bir tasarım olarak algılarız. Burada, im, imlenenin açık bir benzetmesidir.
4.013 Ve bu tasarımsallığın özüne gidersek, görürüz ki, bu, görünür düzensizlikler yoluyla (nota yazımında # ve ø işaretlerinin kullanılması gibi) bile bozulmaz.
Çünkü bu düzensizlikler de, dilegetirmeleri gereken tasarımı kurarlar; yalnızca farklı bir tarzda.
4.014 Gramofon plağı, müziksel düşünce, nota yazımı, ses dalgaları, hepsi, dil ile dünya arasında bulunan tasarım kurucu iç ilişki içinde dururlar.
Hepsine, mantıksal yapı ortaktır.
(Masaldaki iki çocuk, iki atları ve zambakları gibi. Hepsi, belirli bir anlamda, birdir.)
4.0141 Müzisyenin partisyondan senfoniyi çıkarmasını sağlayan bir kural bulunmasının; gramafon plağı üstündeki çizgilerden senfoniyi, bundan da ilk kuralla partisyonu yeniden çıkarsamak için genel bir kural bulunmasının temelinde, işte, görünürde öylesine farklı olan bu kuruluşların iç benzerliği yatar. Ve bu kural da, senfoniyi nota diline geçiren izdüşüm yasasıdır. Bu, nota dilini gramafon plağının diline çevirmenin kuralıdır. |