Kitap Tanıtımı |
"... Haldun Dormen`den daha çok tiyatro adamı bir kişi söyleyemiyorsanız işte tanıdığınız ve sundunuz Haldun Dormen`i. Onu anladınız, sevdiniz ve artık didikleyebilirsiniz. Türk tiyatrosu, bütün büyük ustalara karşın, mim sanatı ve sadece el, yüz hareketlerinden oluşuyordu. Haldun Dormen tiyatroya omurga hareketini getirdi: Omurga, bacaklar ve her şey... Jean Louise Barraut`un deyimiyle `antiölüm` bir duruş. tiyatro adamı dedim. En tiyatro adamı! Alaturkanın, ortaoyununun ölü yanlarını sildi; snopluğun iyi yanlarını da getirdi. Ses Opereti geleneği onun çıkışıyla tükendi.. Tiyatroyu saydırdı, sevdirirken saydırdı."
"...Sürç-ü Lisan Ettikse adıyla yayımladığı anılarını okurken anlamaya çalışıyorum Haldun Dormen`i. Bence çok açık bir adam. Özeleştirisiyle tutkusunu nasıl da yan yana götürüyor! `Amerika`da sadece uşak rolleri oynamış bu oğlanın` çok şişirildiğini söyleyen ünlü aktrisler de olmuş; tiyatrodan ayrılan bazı oyuncular onu varlıklı olmakla suçlamışlar. Aslında çok güzel yazılmış bir anılar kitabı Sür-ü Lisan Ettikse. O yıllardaki kendi anılarımı da yakalamak için bazı bölümlerini iki, üç kez karıştırdım. Bir kız kardeşi varmış: Adı: Şimal. Kızına Şimal adını koyan babanın duyarlığını düşündüm. Şimal ölmüş, Haldun`da Uzak Batı, Ortadoğu duyarlığı giderek yan yana yürür olmuş. Küçük Sahne, Cep Tiyatrosu, Dormen Tiyatrosu deneylerini bir arada algılarken bir sürü izlenim konfeti gibi saçılıyor üstümüze.
Şahane Züğürtler`deki Prens Mikail en çok severek oynadığı rol. Prens Mikail`i şöyle tanımlıyor anılar kitabında: "Herkese seslenebilen bir yönü vardı. Çarlık Rusyası`nın asilzadesi olmasına rağmen, elindeki parayı çağdaş Rusya`ya vermekten çekinmeyecek kadar büyük bir insandı Prens. Hem duygulu, hem komik sahneleri vardı." Ona benzemiyor mu? Şahane Züğürtler`i Amerika`da oynamış Haldun Dormen. Aslında oradaki tip ona iyice uyuyor, diye düşündüm.
Bilmiyorum, her oyununu seyretmedim, ama bence, Türk Tiyatrosu`nun kurucularından biri de Haldun Dormen`dir. Bütün bu verilerin aydınlığında şöyle özetleyemez miyiz onun sanat hayatını: Şemsiyepalas`ta Şahane Züğürtler. |