Kitap Tanıtımı |
Millî Mücadele ve Cumhuriyetin kurucu kadrosu içinde yer alan Mustafa Kemal Atatürk, Ali Fuat Cebesoy, Kâzım Karabekir, Refet Bele, Rauf Orbay, İsmet İnönü gibi dönemin siyasi ve askeri şahsiyetleri Osmanlı Devleti'nin son döneminde yetişmiş, bir imparatorluğun ellerinden kayıp gidişini her cephede yaşadıkları ağır travmalarla görmüş, bir büyük yangının küllerinden yeni bir Türk devleti çıkarmayı başarabilmiş tecrübeli insanlardır.
Bu insanlar arasında gerek Millî Mücadele gerekse sonrasında devletin kuruluşu ve yapılandırılması sırasında izlenecek yol ve yöntem ile bunların zamanlaması konularında zaman zaman görüş ayrılıkları olmuştur. Bunlar da doğaldır. Karabekir Paşa da bu nedenlerle Atatürk'le ters düşmüştür.
Fakat Kâzım Karabekir, Mustafa Kemal Atatürk'ün ?alternatifi" değildir. Bu iki isim birbirlerinin ?düşmanı" da değildir. Karabekir Paşa, 1919'un o en zorlu günlerinde ?Emrinizdeyim Paşam!" diyerek askerlikten istifa eden Mustafa Kemal Paşa'ya destek verirken de, muhalefete düştüğü zor zamanlarda da samimi ve dürüst davranmıştır. Mustafa Kemal Paşa da onun için, TBMM'nde yaptığı bir konuşmada birçok övücü söz söyledikten sonra ?tarihe geçecek onun yaptığı şeyler" demiştir.
1912'de binbaşılığa yükseldi.
Birinci Dünya Savaşı sırasında Kafkas Cephesi'nde görev aldı.
Burada Mustafa Kemal Paşa'nın emrinde çalıştı.
12 Ocak 1917'de Dördüncü Kolordu Komutanlığı'na atandı.
1917 yılında Filistin Cephesi'nde ilk olarak Yirminci Kolordu Komutanlığı'na,
daha sonra ise Üçüncü Kolordu Komutanlığı'na atandı.
Buradaki görevinin ardından da Harbiye Nezareti'nde görev aldı.
1920 yılında Mustafa Kemal'in daveti üzerine Anadolu'ya geçti
ve Batı Cephesi Komutanlığı'na getirildi.
Çerkez Ethem'in başlattığı ayaklanmanın bastırılmasını sağladı.
"Birinci İnönü Savaşı" olarak bilinen savaşta Yunanlıların ilerleyişini durdurdu.
Bunun ardından Mirliva rütbesine terfi etti.
Lozan Barış Konferansı'na Türk Heyeti Başkanı olarak katıldı.
1923 yılından 1937 yılına kadar -çok kısa bir süre hariç- başbakan olarak görev yaptı.
20 Eylül 1937'de Atatürk'ün isteği üzerine Başbakanlık'tan çekildi.
Atatürk'ün ölümünden sonra TBMM tarafından cumhurbaşkanı olarak seçildi.
1950'de Demokrat Parti'nin seçimleri kazanması üzerine muhalefete düştü.
27 Mayıs Darbesi'nin ardından 1961 yılında Cumurbaşkanı Cemal Gürsel tarafından
hükümeti kurma görevi verildi.
1965 yılında bu görevden ayrıldı.
8 Mayıs 1972'de CHP Genel Başkanlığı görevinden istifa etti.
İsmet İnönü, 25 Aralık 1973 günü hayatını kaybetti. |